W dniu 14 lutego 2020 r. w Kole, woj. wielkopolskie w siedzibie sali Sesyjnej Ratusza Miejskiego odbyła się konferencja naukowa pn. „Kobiety w społeczeństwie Polski średniowiecznej”.
Organizatorami konferencji byli: Stowarzyszenie Króla Kazimierza Wielkiego z siedzibą w Kowalu, burmistrz miasta Koła, Włocławskie Towarzystwo Naukowe oraz Kujawska Szkoła Wyższa we Włocławku. Komitet Naukowy Konferencji stanowili zacni goście w osobach:
prof. dr hab. Antoni Barciak - Uniwersytet Śląski w Katowicach
prof. dr hab. Stanisław Kunikowski - Kujawska Szkoła Wyższa we Włocławku
dr hab. Barbara Kowalska - Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie
Motywem przewodnim sesji naukowej było przybliżenie roli polskich kobiet w epoce średniowiecza. Temat kobiet przewija się od zarania dziejów, od czasów Adama i Ewy, przez wszystkie epoki. Kobiety były i są ważną częścią świata. Z racji przypadającego w dniu konferencji święta zakochanych, spotkaniu naukowemu towarzyszyła walentynkowa atmosfera. Prelegenci w swoich wystąpieniach omawiali i wskazywali na marginalizowane aspekty życia kobiet w kategoriach różnej aktywności w średniowieczu.
Ponadto konferencja miała udzielić odpowiedzi na pytanie, czy nieobecność reprezentantek pewnych warstw, środowisk, grup etnicznych, zawodowych, społecznych itp. wynika z niedostatku źródeł, czy może braku zainteresowania samych uczonych, którzy uznawali je za mało pasjonujący obiekt dociekań naukowych. Istotnym aspektem było porównanie ustaleń poczynionych przez badaczy w różnych częściach Europy.
Coraz częściej zainteresowanie historyków i amatorów wzbudzają problemy znaczenia kobiet w różnych okresach naszych dziejów. Wpływ na podnoszenie i utrwalanie tej tematyki mają przede wszystkim same kobiety oraz działające ruchy feministyczne. Niedowartościowanie znaczenia kobiet w średniowieczu przez dominujący pogląd, iż świat życia społecznego należał do mężczyzn, nie wytrzymuje próby prezentowanych w literaturze przedmiotu podglądów.
Chcąc w kilku aspektach wykazać rolę polskich kobiet w epoce średniowiecza.
Uczestników konferencji powitał oraz w telegraficznym skrócie zarys dziejów Koła i ziemi kolskiej przedstawił burmistrz miasta – dr n. hum. Krzysztof Witkowski, który przyznał w swojej wypowiedzi, że możliwość spotkania naukowców oraz miłośników historii w miejskim ratuszu, było dla miasta wielkim wydarzeniem, zaszczytem, a zarazem promocją miasta. Burmistrz przyznał, że nieczęsto ma się okazję dowiedzieć tak wiele o roli kobiet w epoce średniowiecza, kiedy to panie, mimo przypisanej im roli małżonki, rodzicielki i opiekunki gospodarstw domowych, nierzadko stawały do walki z mieczem w ręku. Mimo tego kobiety w rodzinie zajmowały gorszą pozycję od mężczyzny. Naturalnym obowiązkiem kobiet niższego stanu szlacheckiego i kobiet chłopskich było dbanie o gospodarstwo domowe z najważniejszym zadaniem wydania na świat zdrowych potomków. Traktowano ją głównie jak matkę i opiekunkę domowego ogniska. Korzystając z obecności wielu zacnych gości z zewnątrz, burmistrz podkreślił, że miasto Koło jest od 12 lipca 2012 roku członkiem Stowarzyszenia Króla Kazimierza Wielkiego. Brak na sali miejsc siedzących oraz liczba słuchaczy dowodziła, że mimo święta zakochanych, konferencja cieszyła wielkim uznaniem. Udział w konferencji wzięła liczna grupa członków stowarzyszenia z Kowala na czele z prezesem Eugeniuszem Gołembiewskim - burmistrzem królewskiego miasta oraz członkowie innych mniejszych i większych miast Polski, a także zaproszeni goście oraz mieszkańcy i samorządowcy miasta Koła.
Konferencje prowadziła mgr Krystyna Pawlak z Łęczycy – skarbnik Stowarzyszenia Króla Kazimierza Wielkiego. Jako pierwszy wystąpił dr n. hum. Witold Brzeziński – absolwent studiów historycznych i doktoranckich na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz studiów na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie. Adiunkt na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Autor opowiedział o doświadczeniach panny szlacheckiej w późnośredniowiecznej Polsce.
Drugim prelegentem był dr n. hum. Zdzisław Jan Zasada, współzałożyciel i były sekretarz generalny SKKW. Absolwent Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy i studiów podyplomowych w Szkole Głównej Służby Pożarniczej, regionalista, historyk pożarnictwa. Autor kilkunastu książek z tego zakresu. Prezes Włocławskiego Towarzystwa Naukowego. Tematem wystąpienia były kobiety z najbliższego otoczenia i ich wpływ na życie oraz sprawowanie rządów przez Bolesława I Chrobrego.
3 Kolejnym tematem były: Zdrowotne i psychospołeczne aspekty funkcjonowania kobiet w średniowieczu. To zagadnienie przybliżyła dr n. o zdr. Wioletta Wojciechowska – Absolwentka Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum w Bydgoszczy i studiów podyplomowych na Uniwersytecie Warszawskim oraz Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, która w życiu zawodowym jest dyrektorem ds. medycznych w Kolejowym Szpitalu Uzdrowiskowym w Ciechocinku i dyrektorem Instytutu Nauk o Zdrowiu oraz pełnomocnikiem Dziekana ds. Studiów na Kierunku Pielęgniarstwo w Kujawskiej Szkole Wyższej we Włocławku.
4 mgr Marek Makowski – doktorant historii, w Uniwersytecie Humanistyczno-Przyrodniczym im. Jana Długosza w Częstochowie przybliżył zebranym, kim była i czym się zasłużyła dla kraju Święta Kinga – władczyni, święta, fundatorka.
5
6 Z kolei ksiądz dr hab. Lech Król – prezes Towarzystwa Teologicznego Włocławskiego Seminarium Duchownego we Włocławku, redaktor naczelny czasopisma naukowego „Studia Włocławskie”. Wykładowca Wydziału Teologicznego UMK i Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku przedstawił temat Kobiet w okresie średniowiecza w świetle życia i działalności
św. Mechtyldy von Hackeborn oraz klasztoru w Helfcie.
Największym zainteresowaniem uczestników konferencji cieszył się wykład dr n. pedag. Urszuli Kempińskiej, adiunkta na kierunku pedagogiki w Kujawskiej Szkole Wyższej we Włocławku, która w sposób delikatny acz precyzyjny przybliżył aspekty życia seksualnego kobiet w średniowieczu.
Kolejnym tematem był ubiór i moda kobieca w średniowiecznej Polsce, który zreferowała dr n. hum. Anna Prokopiak-Lewandowska – absolwentka historii i pedagogiki na UMK w Toruniu, w życiu zawodowym dyrektor SP im. Kazimierza Wielkiego w Kowalu. Prezes Stowarzyszenia „Aktywny Kowal”, członkini Włocławskiego Towarzystwa Naukowego.
O literackich obrazach Nawojki z Dobrzynia nad Wisłą – pierwszej średniowiecznej emancypantki polskiej opowiedział dr Adam Wróbel, profesor nadzwyczajny Kujawskiej Szkoły Wyższej we Włocławku. Absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalista w zakresie filologii polskiej. Kierownik Studium Języka Polskiego i Kultury w Kujawskiej Szkole Wyższej we Włocławku. Sekretarz generalny Włocławskiego Towarzystwa Naukowego, prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Dobrzyńskiej w Lipnie i członek Stowarzyszenia Króla Kazimierza Wielkiego oraz innych społecznych towarzystw. Znawca gwary kujawskiej oraz autor licznych prac, artykułów naukowych z tego zakresu.
8 Jako ostatnia wystąpiła dr n. hum. w zakresie historii Hanna Szczechowicz – wykładowca, nauczyciel, doradca metodyczny z historii i wiedzy o społeczeństwie. Członek Włocławskiego Towarzystwa Naukowego, której tematem był wizerunek kobiety w malarstwie średniowiecznym.
Wiedza prelegentów z zakresu przedstawionych tematów opierała się głównie na zapiskach kronikarzy, duchownych, literaturze, malarstwie, sztuce. Jak podkreślił uczestniczący w konferencji Krzysztof Kupiński – dziekan Wydziału Zamiejscowego WSH, średniowiecze jest najciekawszą i jedną z najbardziej światłych epok – ciągle czegoś można nauczyć się, nie tylko o kobietach.
Jak podkreślił dr Zdzisław Zasada przewodniczący Kolegium Redakcyjnego periodyku „Zapiski Kazimierzowskie”, należy żywić przekonanie, że zaakcentowane we wstępie do dzisiejszej konferencji, problemy zostaną wieloaspektowo podkreślone i uwypuklone, a w specjalnym wydaniu periodyku „Zapiski Kazimierzowskie” udokumentowane drukiem.
W przerwie konferencji prezes SKKW Eugeniusz Gołembiewski w asyście Andrzeja Zdrojewskiego, prof. dr hab. Antoniego Barciaka oraz Krystyny Pawlak wręczył burmistrzowi Koła dr Krzysztofowi Witkowskiemu okolicznościowy dyplom z adresem następującej treści: Królewskiemu Miastu Koło z wyrazami szacunku i wdzięczności za krzewienie pamięci o dokonaniach Dobrodzieja Waszego Grodu króla Kazimierza Wielkiego. Podpisał: Andrzej Zdrojewski – sekretarz generalny SKKW, Antoni Barciak – Przewodniczący Kapituły Odznaczeń SKKW oraz Eugeniusz Gołembiewski – Prezes SKKW
Na zakończenie konferencji tradycyjnie uczestnicy zostali uwiecznieni na pamiątkowych fotografiach, które znajdą swoje miejsce w kronice działalności SKKW. Ponadto goście skorzystali z zaproszenia gospodarza Muzeum Technik Ceramicznych Tomasza Nuszkiewicza i zwiedzili w wieży ratuszowej urzędu miasta wystawę pn. „Fajans – formy, techniki, zdobnictwo”, a następnie zostali podjęci uroczystym obiadem. Pełni i bogaci nowej wiedzy oraz przyjemnych wrażeń wszyscy cali i zdrowi wrócili do swoich miejsc zamieszkania.
Tekst i fot. Wojciech Nawrocki
Komentarze (0)