kiedy 2025-11-28 | 12:30 gdzie Muzeum Etnograficzne
Serdecznie zapraszamy na otwarcie wystawy „Piękno w szczególe. Podróż po świecie polskich strojów ludowych” w dniu 28 listopada 2025 r. o godzinie 12.30 w muzeum etnograficznym we włocławku, ul. Bulwary Marszałka J. Piłsudskiego 6.
Odzież to coś więcej niż tylko okrycie — to także ważny element kultury. W społecznościach tradycyjnych ubiór świąteczny pełnił funkcję nie tylko użytkową, lecz także symboliczną. Przekazywał informacje o pochodzeniu, płci, wieku, stanie cywilnym czy zamożności noszącego. Pomagał odróżnić „swoich” od „obcych”, budując poczucie wspólnoty, lokalnej tożsamości i kulturowej ciągłości.
Proces kształtowania się charakterystycznych form ubioru ludowego na ziemiach polskich rozpoczął się prawdopodobnie w XVIII wieku. W różnych regionach zaczęły pojawiać się odmienne style — różniące się krojem, kolorystyką i technikami zdobienia. Na ten rozwój wpływały zarówno warunki naturalne (klimat, dostępność surowców), jak i czynniki historyczne oraz społeczne, takie jak zabory, uwłaszczenie chłopów czy rozwój przemysłu. Za czas największego rozkwitu stroju regionalnego uznaje się drugą połowę XIX i początek XX wieku.
Strój ludowy nigdy jednak nie był zjawiskiem jednolitym — nawet w ramach przyjętych regionalnych wzorów istniało miejsce na indywidualne upodobania, kunszt i kreatywność twórców. O tym właśnie jest nasza wystawa. Pokazujemy na niej elementy tradycyjnej odzieży chłopskiej, skupiając się na różnorodności formy, szczegółach wykonania i technikach zdobienia typowych dla regionu, ale noszących też niepowtarzalny rys ich wykonawców. Wszystkie te detale — hafty, koronki, guziki, kolor nici i sam krój — obecne w różnych proporcjach, tworzyły kompozycje sprawiające, że ubiór ludowy stał się wyrobem artystycznym, a nie tylko wytworem rzemiosła.
Wystawa prezentuje odzież ludową noszoną na ziemiach polskich od połowy XIX do lat 40. XX wieku, pochodzącą głównie z centralnej, wschodniej i południowej Polski — regionów, w których zachowało się szczególnie dużo cennych przykładów tradycyjnego chłopskiego przyodziewku. Obok kompletnych ubiorów kobiecych i męskich, prezentujemy pojedyncze elementy garderoby — koszule, zapaski, spódnice, spodnie, odzież wierzchnią i nakrycia głowy.
Dziś, choć tradycyjny strój świąteczny wyszedł z codziennego użytku, jego elementy powracają w stylizacjach scenicznych, rekonstrukcjach historycznych, projektach edukacyjnych i modzie inspirowanej rodzimym folklorem. Coraz więcej osób poszukuje własnych ludowych korzeni i odkrywa na nowo bogactwo chłopskiej kultury materialnej, także tej „bliższej ciału". Ta wystawa to zaproszenie do uważnego spojrzenia na tkaninę, haft, krój i kolor — świadectwa piękna, które przetrwało pokolenia.
Wystawa PIĘKNO W SZCZEGÓLE. PODRÓŻ PO ŚWIECIE POLSKICH STROJÓW LUDOWYCH powstała ze zbiorów:
- Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi
- Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi
- Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu
- Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku
Miejsce prezentacji wystawy: Muzeum Etnograficzne, ul. Bulwary Marszałka J. Piłsudskiego 6. Wystawę będzie można oglądać od 28 listopada 2025 r. do 24 maja 2026 r.
źródło: MZKiD
Komentarze (0)